Αυτοκτόνησε ο Φανάν!

Η είδηση από μόνη της προκαλεί σοκ. Ο μέχρι προ διετίας μάνατζερ της Μακάμπι Τελ Αβίβ Μόνι Φανάν βρέθηκε το πρωί της Δευτέρας κρεμασμένος στο σπίτι του και βύθισε στο πένθος την οικογένεια της Μακάμπι αλλά και όλο τον μπασκετικό κόσμο. Η εμβληματική φιγούρα του Φανάν ο οποίος για πάνω από δύο δεκαετίες ήταν η ψυχή της "ομάδας του λαού" αυτοκτόνησε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Τι λέγεται στο Ισραήλ για τους λόγους που τον οδήγησαν στην αυτοχειρία. Ποιος ήταν ο Μόνι Φανάν, ο πιο γνωστός... άγνωστος για τους φιλάθλους του μπάσκετ σε όλη την Ευρώπη μέσα από ένα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ.
Το άψυχο, κρεμασμένο, κορμί του Φανάν βρέθηκε το πρωί στο σπίτι του από συγγενικό του πρόσωπο και η είδηση έκανε αμέσως τον γύρο του κόσμου. Από το μεσημέρι το πτώμα του πρώην παράγοντα, μάνατζερ, βοηθού προπονητή (από όλα αυτά τα πόστα είχε περάσει στο παρελθόν) της Μακάμπι βρίσκεται στο νεκροτομείο όπου εξετάζεται από ιατροδικαστές αφού είναι άγνωστο πως και γιατί αποφάσισε (αν έγινε έτσι...) να βάλει τέλος στη ζωή του.
Οι φήμες φυσικά για τον ή τους λόγους που τον οδήγησαν (;) σε αυτή την απόφαση δίνουν και παίρνουν στο Τελ Αβίβ. Ακούγεται από το ότι ήταν βαριά άρρωστος με την επάρατη νόσο μέχρι ότι είχε χρεωθεί με τεράστια ποσά και δεν μπορούσε να τα ξεπληρώσει. Κάποιοι κάνουν λόγο για "εξαναγκασμό" στο να αυτοκτονήσει αφού οι κακές γλώσσες αναφέρουν ότι από τα χέρια του περνούσαν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια και ότι δρούσε ως "παρατράπεζα" ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι απλά δεν μπορούσε να ξεπληρώσει τα υπέρογκα χρέη που είχε η επιχείρηση που διατηρούσε στην περιοχή Ραμάτ Γκαν, στα προάστια του Τελ Αβίβ.
Για το ποιός ήταν ο Μόνι Φανάν και τι σήμαινε για τη Μακάμπι είναι πιο επίκαιρο από ποτέ το άρθρο που είχε δημοσιευθεί στο All Star Basket πριν ένα χρόνο (Νοέμβριος 2008) από τον υπογράφοντα. Σας το παρουσιάζουμε αυτούσιο.

ΜΟΝΙ ΦΑΝΑΝ - Η μαμά του λόχου

Ο Καρλ Μαρξ είχε πει (και γράψει) κάποτε πως "η θρησκεία είναι το όπιο του λαού". Για ορισμένους ανθρώπους σε αυτό τον πλανήτη, θρησκεία είναι το μπάσκετ και αν κρίνουμε από τα έργα και τις ημέρες του Μόνι Φανάν στη Μακάμπι Τελ Αβίβ τα προηγούμενα 17 χρόνια, τότε θα μπορούσαμε να παραφράσουμε τα λόγια του Μαρξ υποστηρίζοντας πως "η Μακάμπι είναι το όπιο του Μόνι".

Για τους περισσότερους εξ ημών ο Μόνι Φανάν είναι αυτός ο γνωστός-άγνωστος που για σχεδόν δύο δεκαετίες βρισκόταν παντού και πάντα σε κάθε εκδήλωση είτε χαράς είτε λύπης της Μακάμπι Τελ Αβίβ. Ο μικρόσωμος κυριούλης με την καράφλα που διαρκώς φώναζε στους διαιτητές, εμψύχωνε τους παίκτες, ζούσε με τον δικό του τροπο τους αγώνες (και όχι μόνο) μιας ομάδας που εδώ και πολλές δεκαετίες αποτελεί το σύμβολο ενός ολόκληρου λαού. Εξ ου και το προσωνύμιο της "ομάδα του λαού". Αν λοιπόν η Μακάμπι είναι η "ομάδα του λαού", ο Μόνι Φανάν ήταν για 17 συναπτά έτη "ο άνθρωπος της ομάδας", αυτός που γνώριζε τα πάντα, είχε άποψη για τα πάντα, αυτός στον οποίο όλοι έτρεχαν για να ζητήσουν τη βοήθεια, τη συμπαράσταση, τη συμβουλή και τη συμβολή του σε ότι ήθελαν να κάνουν στη Μακάμπι.

Τυπικά ο ρόλος του ήταν... μάνατζερ, όμως μόνο αυτό δεν έκανε στη Μακάμπι. Για την ακρίβεια έκανε τα πάντα. Και μάνατζερ, και πρόεδρος, και παρηγορητής, και προπονητής και... ταμίας και παιδί (λέμε τώρα) για όλες τις δουλειές. Και όλα αυτά; Α-φυ-λο-κερ-δώς! Να το ξαναγράψουμε; Δίχως να παίρνει ούτε ένα σέκελ και ας βγήκαν οι επικριτές του (γιατί πάντα και παντού θα υπάρχουν τέτοιοι όποια κι αν είναι η προσφορά ενός ανθρώπου) να τον κατηγορήσουν, όταν ήταν έτοιμος να διαβεί την πόρτα της εξόδου, ότι έβγαζε χρήματα κάτω από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων με παίκτες και άλλους παράγοντες.

Η ουσία είναι πως ο Μόνι Φανάν ήταν με μία λέξη η ψυχή της Μακάμπι Τελ Αβίβ και σίγουρα η φετινή εικόνα της ομάδας που δεν συνάδει με τους τίτλους, το πρεστίζ και το όνομα που έχει στην πιάτσα, έχει να κάνει και με την απουσία του από τα τεκτενόμενα στην ομάδα.

Παράγοντας με το... έτσι θέλω

Ο Μόνι Φανάν είναι οπαδός της Μακάμπι από μικρό παιδί. Οπως έχει πει σε φίλους του χαριτολογώντας πρώτα είπε "Μακάμπι" και μετά "μπαμπά" ή "μαμά". Μπάσκετ δεν μπορούσε να παίξει λόγω... ύψους, όμως ήταν σχεδόν σε κάθε ματς, εντός ή εκτός Τελ Αβίβ και Ισραήλ στις εξέδρες των γηπέδων όπου έπαιζε η ομάδα του. Για τουλάχιστον δύο δεκαετίες δεν είχε χάσει ούτε ένα ματς. Λόγω του ότι όμως δεν είχε σχέση είτε με την οικογένεια Μιζράχι είτε με κάποιο άλλο μεγαλοστέλεχος της ομάδας δεν μπορούσε να εμπλακεί στα της διοίκησης. Πάντα έψαχνε τρόπους να "χωθεί' για να δείξει την αγάπη του στον σύλλογο, αλλά έβρισκε κλειστές πόρτες. Ωσπου το 1990 ήρθε η ευκαιρία που ζητούσε. Οντας στέλεχος της... ΔΕΗ στο Τελ Αβίβ έβαλε το χεράκι του προκειμένου να αλλαχθούν οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις στο Γιαντ Ελιάου. Ολα τα χρόνια της επαγγελματικής του καριέρας είχε δημιουργήσει πολλές φιλίες με πολιτικούς ενώ οικονομικά, είχε πάντα τον... τρόπο του δίχως πάντως να θεωρείται εκατομμυριούχος. Εκείνη τη χρονιά λοιπόν η Μακάμπι είχε αρκετά οικονομικά προβλήματα. Μάλιστα, αρκετοί παίκτες ήταν απλήρωτοι και ένας εξ αυτών ήταν ο γνωστός μας από τη θητεία του στον ΠΑΟΚ Κένεθ Μπάρλοου ο οποίος ένα ωραίο πρωί αποφάσισε να φύγει από τη χώρα. Στο αεροδρόμιο όμως τον σταμάτησαν οι αστυνομικές δυνάμεις κατηγορώντας τον για φοροδιαφυγή με τις πλάτες μάλιστα της Μακάμπι. Κάποια άλλη εποχή θα είχαν γίνει 1-2 τηλέφωνα και θα είχε γλιτώσει, όμως εκείνη την περίοδο η Μακάμπι ήταν αδύναμη. Ο Φανάν, έμαθε τα καθέκαστα και έσπευσε στο αεροδρόμιο "Μπεν Γκουριόν" όπου κάνοντας ο ίδιος 1-2 τηλεφωνήματα έλυσε τα δεσμά που κρατούσαν τον Μπάρλοου και ταυτόχρονα έβγαλε λάδι και τη Μακάμπι.

Από εκείνη τη μέρα και ύστερα ο Μόνι Φανάν έγινε μέλος της οικογένειας της Μακάμπι. Από το 1992 και μετά εντάχθηκε επίσημα στις τάξεις της (επαναλαμβάνουμε, δίχως να πληρώνεται αφού δεν το ήθελε ο ίδιος) ως μάνατζερ της ομάδας και εξελίχθηκε στον πιο αγαπημένο και πιο σταθερό άνθρωπο της σε σημείο που από πολλούς να θεωρείτο μέχρι και... σημαία της. Και όχι άδικα, θα συμπληρώναμε εμείς, αφού πίσω από κάθε ενέργεια της ομάδας βρισκόταν αυτός. Πίσω από κάθε συμφωνία με αμερικανό ή άλλο μπασκετμπολίστα "κρυβόταν" αυτός. Ηταν παντού και πάντα, 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, επτά μέρες την εβδομάδα, 365 μέρες το χρόνο! Πάντα φορώντας τη μαύρη περιβολή του ήταν το δεξί χέρι του προπονητή, του φροντιστή, του γιατρού, του πρόεδρου, των παικτών.

Ο Μόνι Φανάν είχε ένα μοναδικό χάρισμα όσο βρισκόταν στην οικογένεια της Μακάμπι. Ένοιωθε και ήταν η μαμά του λόχου. Θεωρούσε εαυτόν υπεύθυνο για τους πάντες και πάντα έσπευδε πρώτος για να βοηθήσει. Οι ιστορίες που τον ακολουθούν είναι... εκατοντάδες άλλες μακριά, οι περισσότερες όμως πολύ κοντά στην αλήθεια. Οπως για παράδειγμα ότι ο Φανάν ήταν αυτός που πριν ένας ξένος (και δη αμερικανός) παίκτης πατήσει το πόδι του στο Τελ Αβίβ φρόντιζε ώστε να βρει τα πάντα έτοιμα στο σπίτι του. Με όπλο τις διασυνδέσεις του, μάθαινε ακόμη και τα πιο μικρά μυστικά των αμερικανών και όταν αυτοί έφταναν στο νέο τους διαμέρισμα ένοιωθαν σαν να βρίσκονταν στο πατρικό τους σπίτι. Για παράδειγμα, μία μέρα πριν την άφιξη πήγαινε σε μεγάλη αλυσίδα σουπερ-μάρκετ και έβαζε (από την τσέπη του βεβαίως-βεβαίως) 6-7 χιλιάδες σέκελ (τη στιγμή που μία τετραμελής οικογένεια χρειάζεται 1.000 σέκελ την εβδομάδα...) και γέμιζε το σπίτι με καλούδια της αρεσκείας του παίκτη. Υπήρξαν, μάλιστα και περιπτώσεις παικτών, ή για να ακριβολογούμε γυναικών των παικτών που πίστευαν πως κάθε εβδομάδα το σπίτι τους θα ήταν τίγκα σε τρόφιμα και τα αγαθά της αρεσκείας τους, αλλά είπαμε, ο Φανάν ήταν καλός Σαμαρείτης, όχι όμως και...

Κινητό... ΑΤΜ

Τα χρήματα που δαπανούσε για κάθε νέο ξένο παίκτη δεν ήταν τα μόνα που έβγαιναν από την τσέπη του αφού ο Φανάν (όπως θα διαβάσετε και παρακάτω) θεωρούσε τη Μακάμπι οικογένειά του και το Γιαντ Ελιάου σπίτι του. Στην έδρα της Μακάμπι ήταν αυτός που ετοίμαζε από τις πετσέτες μπάνιου μέχρι και τα tapes με τα οποία δένονταν οι παίκτες πηγαίνοντας τουλάχιστον 4 ώρες πριν από κάθε προπόνηση στο γήπεδο. Οταν, δε, ένας παίκτης του ζητούσε δανεικά, δίχως να ρωτήσει τον λόγο, έδινε αρκετά μεγάλα ποσά που σύμφωνα με μαρτυρίες σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασαν ακόμη και τα 4-5 χιλιάδες δολάρια. Δανεικά και... αγύριστα αρκετές φορές.

Και δεν ήταν μόνον αυτά. Πολλές φορές μετά από μεγάλες νίκες της ομάδας και σε συνεννόηση με το γνωστό στέκι των παικτών και παραγόντων της Μακάμπι, το εστιατόριο "205" έκανε ειδικές παραγγελίες για μπριζόλες, φιλέτα και ό,τι άλλο ήξερε εκ των προτέρων ότι θα φάνε οι παίκτες, κερασμένα, φυσικά, από τον ίδιο.

Και υπάρχει και συνέχεια. Πήγαινε ένας παίκτης στο φαρμακείο για χάπια για τον πονοκέφαλο; Ο Μόνι άνοιγε την περιβόητη τσάντα που κουβαλούσε πάντα μαζί του και του έδινε χρήματα δίχως να περιμένει (τις περισσότερες φορές) απόδειξη. Χάλαγε ο θερμοσίφωνας στο σπίτι ενός αμερικανού στις 3 τα ξημερώματα; Ο Μόνι ήταν αυτός που ειδοποιούσε εκεινη τη στιγμή (και όχι το επόμενο πρωί...) ολόκληρο συνεργείο για να διορθώσει τη βλάβη.

Στις αποστολές της ομάδας στο εξωτερικό, δε, ήταν αυτός που οργάνωνε τα γεύματα και όχι ο γυμναστής-διαιτολόγος της ομάδας. Έκανε ειδικές παραγγελίες ανάλογα με τα γούστα των παικτών, αυτός οργάνωνε τους σερβιτόρους ώστε να μη γίνουν λάθη κατά την... παράδοση και έτρωγε το δικό του φαγητό όταν πια όλη η ομάδα είχε φάει και είχε αναχωρήσει για τα δωμάτια...

Σύζυγος-Μακάμπι σημειώσατε "2"

Οπως καταλαβαίνει κανείς ο Μόνι Φανάν είχε πάθος, είχε τρέλα, είχε μανία με τη Μακάμπι. Τόσο μεγάλα και ισχυρά συναισθήματα που λίγο έλλειψε να διαλύσουν ακόμη και την ίδια του την οικογένεια. Σπαταλούσε τόσες πολλές ώρες και μέρες της εβδομάδας για τη Μακάμπι που από το 1998 και μετά ιδιαίτερα, είχε αφήσει σε δεύτερη και τρίτη μέρα τη σύζυγό του Σαρόν, τον γιό του Ρετζέβ και την κόρη του Λιρόν. Και εντάξει με τον γιό του Ρετζέβ ο οποίος πριν μερικά χρόνια φόρεσε... τιμής ένεκεν τη θρυλική φανέλα της ομάδας σε λίγα ματς και πλέον είναι μέλος του σταφ των γυμναστών της ομάδας και την κόρη του Λιρόν η οποία είναι υπάλληλος στα γραφεία της ομάδας. Η γυναίκα του Σαρόν έφτασε στα όριά της το 2006 όταν του έστειλε τελεσίγραφο! "'Η εγώ ή η Μακάμπι". Ο Μόνι δεν το... πολυσκέφτηκε και απάντησε (φυσικά...) Μακάμπι αφού με την ομάδα (του) ήταν πιο ερωτευμένος! Η γυναίκα του τον έδιωξε ουσιαστικά από το σπίτι, ο Μόνι πήγε και νοίκιασε διαμέρισμα σε κοντινή με το σπίτι του περιοχή και για δύο χρόνια ζούσαν χωριστά δίχως να πάρουν διαζύγιο. Πριν μερικούς μήνες, στις αρχές του καλοκαιριού για την ακρίβεια, η Σαρόν επιχείρησε εκ νέου να κερδίσει τον σύζυγό της. Του έστειλε νέο τελεσίγραφο που αυτή τη φορά έλεγε "Μακάμπι ή διαζύγιο" και ο Μόνι το σκέφτηκε λίγο περισσότερο. Είχε ήδη αρχίσει (από το ξεκίνημα της περσινής σεζόν) να λαμβάνει μηνύματα ότι οι μέρες του στη Μακάμπι πλησιάζουν στο τέλος τους και πριν τον... διώξουν αποφάσισε μόνος του να αποχωρήσει και να επιστρέψει στην οικογένειά του. Στα 58 του χρόνια πλέον, έχοντας ζήσει 17 χρόνια με έντονες συγκινήσεις, τίτλους, διακρίσεις, χαρές αλλά και λύπες είπε το μεγάλο "όχι" στη Μακάμπι (που δεν τον ήθελε πια) και αποχώρησε.

Το μεγάλο ερώτημα βέβαια έχει να κάνει με τη στάση της Μακάμπι απέναντί του. Οι κακές γλώσσες λένε ότι ο Ντέιβιντ Φέντερμαν, αφεντικό της ομάδας, μαζί με τον έτερο ιδιοκτήτη, Αμίρ Κατζ (αντιπρόεδρο των Μαιάμι Χιτ) του έσκαβαν τον λάκο και μέσω διασυνδέσεών τους με τον Τύπο του Ισραήλ είχαν δημιουργήσει ουκ ολίγα δημοσιεύματα που κατηγορούσαν τον Φανάν για οικονομικές ατασθαλίες! Ποιόν; Αυτόν που έχει βγάλει από την τσέπη του δεκάδες (ή και εκατοντάδες) χιλιάδες δολάρια για να εξυπηρετήσει την ομάδα του. Τον κατηγόρησαν ότι έπαιρνε μίζες στις μεταγραφές παικτών, ότι έπαιρνε μίζες από σπόνσορες και άλλα. Ο ίδιος δεν απάντησε και δεν πρόκειται ποτέ να το κάνει αφού η Μακάμπι είναι το δεύτερο (ή μήπως το πρώτο;) σπίτι του.

Με την αποχώρησή του η διοίκηση της Μακάμπι αποφάσισε στην... κυριολεξία να γυρίσει σελίδα. Κατήργησαν όσες συμφωνίες είχε κάνει ο Μόνι (μέχρι και το σούπερ-μάρκετ από το οποίο αγόραζαν πράγματα οι παίκτες άλλαξαν...), άλλαξαν μέχρι και την έδρα των γραφείων της ομάδας που μέχρι πρότινος βρίσκονταν απέναντι από το διαμέρισμα που νοίκιαζε από το 2006 και μετά και πήγαν σε άλλη περιοχή. Τον γιό του Ρετζέβ τον "υποβίβασαν" σε γυμναστή της ομάδας εφήβων ενώ η μόνη που παραμένει (προς το παρόν...) άθικτη είναι η κόρη του Λιρόν.

Οσο για τη θέση του, την πήρε ο παλιός παίκτης της ομάδας Γκουρ Σελέφ ο οποίος είναι τόσο ενθουσιασμένος που ανέλαβε μάνατζερ της ομάδας που καθημερινά κάνει 180 χιλιόμετρα (πήγαινε-έλα) από το σπίτι του που βρίσκεται πολύ εξω από το Τελ Αβίβ προκειμένου να κρατήσει την... τιμημένη θέση που είχε ο Μόνι. Στο άκουσμα, δε, της είδησης της αποχώρησης του Φανάν από την ομάδα πολλοί παίκτες όχι απλά εξεπλάγησαν αλλά υποστηριξαν πως δίχως αυτόν η Μακάμπι θα γυρίσει 20 χρόνια πίσω από πλευράς οργάνωσης. Οι νυν παίκτες της ομάδας υπό τον φόβο της... απόλυσης κρατούν το στόμα τους κλειστό, όμως όσοι αποχώρησαν όπως για παράδειγμα ο Νικόλα Βούιτσιτς και ο Γιοτάμ Χαλπερίν που πλέον βρίσκονται στον Ολυμπιακό, δεν δίστασαν να πουν τα πράγματα με το όνομά τους. "Ο Μόνι ήταν η ψυχή της Μακάμπι και πλέον η ομάδα, πολύ απλά δεν έχει ψυχή"...